Projekty

Nowoczesna historia chłopów polskich

Źródło finansowania: Narodowy Program Rozwoju Humanistyki
Rodzaj projektu: NPRH
Kierownik: prof. dr hab. Cezary Kuklo
Wysokość finansowania: 1 055 768 zł
Czas realizacji: 2024–2027

Opis projektu: Celem projektu jest stworzenie międzyuczelnianego zespołu gromadzącego najwybitniejszych współczesnych badaczy dziejów ludności wiejskiej i przygotowanie nowoczesnej syntezy historii chłopów polskich od początku naszej państwowości aż po rok 1989. Ostatnie lata przyniosły szereg prac naukowych lub popularnonaukowych napisanych w konwencji tzw. historii ludowych. Ich autorzy, najczęściej antropolodzy kultury, socjologowie, kulturoznawcy i filozofowie, nie znając warsztatu i metodologii badań historycznych, a także źródeł, stworzyli obraz ludności plebejskiej w okresie staropolskim i rozbiorów bez uwzględnienia dorobku historiografii, a nawet w kontrze do jej osiągnięć. Publikacje te wpisują się w modny obecnie dyskurs dotyczący ludności niewolniczej tworząc wizję przeszłości silnie obciążoną stereotypami, mitami, okraszoną starą, marksistowską z okresu stalinizmu, literaturą historyczną. Tymczasem w dorobku ponad 30 lat niepodległej historiografii polskiej znajdują się setki prac: monografii (pisanych także na stopień), syntez tematycznych i artykułów o charakterze monograficznym i przyczynkarskim, opisujących historię tej najliczniejszej grupy społecznej w dziejach kraju w sposób nowoczesny i wolny od obowiązującego przez lata paradygmatu walki klas. W ramach projektu powstanie nowoczesne, w pełni naukowe dzieło, podsumowujące obecny stan wiedzy, stanowiące syntezę najnowszych badań z niewątpliwymi osiągnięciami przedwojennych jeszcze szkół historycznych Franciszka Bujaka i Jana Rutkowskiego oraz wartościowym dorobkiem późniejszym, dobrze umocowanym źródłowo, choć wymagającym gruntownego przeinterpretowania. Książka będzie skierowana do naukowców, ale powinna się też dotrzeć do szerszego kręgu miłośników historii i hobbystów. Zastąpi ona istniejące, ważne, ale w wielu fragmentach już przestarzałe opracowania syntetyczne noszące piętno politycznej atmosfery PRL i spełniające oczekiwania ówczesnej władzy (Tymieniecki 1965-69; Z dziejów 1968, Inglot 1970-80)

Wykonawcy:

• Marcin Danielewski,
• Krzysztof Fokt,
• Piotr Guzowski,
• Tadeusz Janicki,
• Małgorzata Kołacz-Chmiel,
• Michał Kopczyński,
• Jaśmina Korczak-Siedlecka
• Monika Kozłowska-Szyc,
• Cezary Kuklo,
• Marcin Markiewicz,
• Włodzimierz Mędrzecki,
• Grzegorz Miernik,
• Piotr Miodunka,
• Bartosz Ogórek,
• Piotr Pomianowski,
• Radosław Poniat,
• Mikołaj Szołtysek,
• Ewelina Szpak,
• Tomasz Wiślicz-Iwańczyk,
• Mateusz Wyżga,
• Tomasz Związek,